drs Elaine Naan, specialist chirurgie gezelschapsdieren (dipl. ECVS)
drs Rob Gerritsen, specialist Interne geneeskunde gezelschapdieren
In het voorjaar van 2012 wordt Jules, een speelse, aanhankelijke kater van bijna 4 jaar oud, aangeboden met klachten van kortademig zijn. Aanvankelijk alleen na inspanning, maar later ook in rust, toont de poes een wat versnelde, enigzins geforceerde ademhaling. Twee weken ervoor is hij acuut benauwd geworden, maar hij heeft goed gereageerd op een injectie furosemide.
Deze medicatie wordt per tablet voortgezet.
De naar de zin van de verwijzend dierenarts te abdominale ademhaling blijft echter, reden om de patiënt te verwijzen naar De Kompaan. Verder diagnostisch onderzoek, waaronder röntgenfoto’s en echo-onderzoek van de thorax, laat een ruimte innemend proces zien, craniaal van het hart. De differentieel diagnose luidt als volgt: maligne lymfoom, misschien een thymoom?
Dunnenaaldbiopten worden ter beoordeling naar dr E. Teske gestuurd. Er is sprake van kleine uitgerijpte lymfocyten. "Niet zozeer een lymfoom beeld", wordt opgemerkt, "zou bij een thymoom kunnen passen“. Maar hoe onderscheid je als clinicus het één van het ander? Want levert behandeling van maligne lymfoom in het voorste mediast vaak prima resultaten op, een thymoom reageert vrijwel nooit, of hooguit met partiële reductie. Een thymoom vergt chirurgie.
Via een CT-scan in Utrecht, kan mogelijk zichtbaar gemaakt worden van welk weefsel de tumor uitgaat: lymfeknoop of thymus. Samengevat luidt de uitslag: “(...) de aangekleurde massa (60 bij 33 bij 23 mm) drukt de vena cava cranialis naar rechts, dorsaal, evenals de trachea. (…) de sternale lymfeknopen lijken rechts caudaal van de massa te liggen, maar liggen met hun craniale pool in nauw contact met de massa, waardoor het onderscheid tussen de genoemde structuren lastig te maken is. Geen zichtbare metastasen en er worden geen afwijkende lymfeknopen gezien.“ Kortom: Jules heeft met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid een thymoom. Ook humaan is deze tumor zeldzaam: de diagnose wordt bij hooguit 20 tot 30 patiënten per jaar gesteld, iets vaker bij mannen dan bij vrouwen en leeftijds- afhankelijk (vanaf middelbare leeftijd tot ca 80 jaar). Bij dieren komt een thymoom ook op jongere leeftijd voor.
Op grond van deze informatie, wordt de kat aangeboden
voor chirurgie. (Wel gaat daaraan voor de chirurg in kwestie een kort 'mondeling examen' vooraf. De eigenaar van Jules
- humaan chirurg - wil vooraf toch even weten wat voor vlees hij in de kuip heeft.)
Kleinere tumoren die uitgaan van de zwezerik kunnen benaderd worden via een intercostale thoracotomie; de meer voorkomende grote tumoren worden benaderd door middel van een mediane sternotomie.
Een non-invasief thymoom is meestal goed afgekapseld en dan met zorgvuldig werken goed te verwijderen. In ongeveer 50% van de katten is echter sprake van een invasief thymoom. Hierbij groeit de tumor vaak in de omliggende structuren zoals de vena cava cranialis, trachea, grote zenuwen en het pericard. In dat geval is het geheel verwijderen van de thymoom erg lastig en kan ervoor gekozen worden om zoveel mogelijk tumorweefsel te verwijderen.
Doel hierbij is de klinische klachten te verminderen of de tumor burden te verlagen voor eventuele aanvullende therapie (bestralen/chemo).
Bij Jules is ervoor gekozen de tumor te benaderen via een mediane sternotomie; er blijkt sprake van een matig goed omschreven massa. Wel is het onderscheid tussen tumor- en vetweefsel lastig te zien en de tumor zit ook vast aan de vena cava cranialis. De tumor wordt rondom voorzichtig vrij geprepareerd van de omliggende structuren; vrijwel de gehele tumor kan verwijderd worden.
Eind goed, al goedJules blijft na de operatie nog een paar dagen ter observatie, maar voelt zich eerlijk gezegd al snel weer kiplekker. Vandaar dat we zijn opgeluchte eigenaar maar bellen met de mededeling dat meneer naar huis mag.
Meer over medicinale oncologie
Meer over chirurgie met bestraling
Terug naar de nieuwsbrief
Naar onze website
Lees al onze referenties